Tree karanj aushadhi use
“આપણા વૃક્ષો”
Contents
આપણા વૃક્ષો: કરંજ – લક્ષણો અને ઉપયોગિતા
સંકલન અને આલેખન – જય પંડ્યા
2 – કરંજ વૃક્ષ
આપણે “વૃક્ષો” સિરીઝ અંતર્ગત અગાઉના એપિસોડમાં લીમડા વિશે જાણ્યું લીમડો કેટલો ગુણકારી છે ? અને તે ઔષધિ તરીકે પણ ઉપયોગી છે. અને રોજ બરોજના જીવનમાં પણ તે ઘણો જ ઉપયોગી છે. હવે આ જ સિરીઝ અંતર્ગત આજે આપણે ” કરંજ ” ના વૃક્ષ વિશે જાણીશું.
મૂળ નામ – કરંજ
વૈજ્ઞાનિક નામ – મિલેટિયા પિન્નાટા
પરિવાર – ફેબેસી
ઉપ પ્રજાતિ – ફેબોઇડી
જાતિ – ફેબેલ્સ, પોન્ગામિયા
કરંજ વટાણા પરિવારની એક પ્રજાતિ છે. પૂર્વીય અને ઉષ્ણકટિબંધીય એશિયા, ઑસ્ટ્રેલિયા અને પેસિફિક ટાપુઓમાં રહેલ વૃક્ષની એક પ્રજાતિ છે.
કરંજનું વૃક્ષ શું ઉપયોગી છે ?
કરંજ એક ઔષધીય વનસ્પતિ છે જેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે ચામડીના રોગો માટે થાય છે. કરંજના વૃક્ષના તમામ ભાગો (મૂળ, ફૂલો, પાંદડા, છાલ) ઔષધીય હેતુઓ માટે વપરાય છે. કરંજનો વ્યાપકપણે કબજિયાતના સંચાલનમાં ઉપયોગ થાય છે કારણ કે તે આંતરડાની ગતિશીલતા સુધારવામાં મદદ કરે છે અને તેમાં રેચક ગુણ હોય છે.
આ વૃક્ષનું હિન્દી નામ શું છે ?
કરંજા, હોંગે, પોંગમ
કરંજનું વૃક્ષ કંઈ રીતે ઓળખી શકાય ?
તેનું થડ સીધું કે વાંકુ હોય છે. 50 સે.મી.નો વ્યાસ ધરાવતું, રાખોડી-ભૂરા રંગની છાલથી ઢંકાયેલું, લીસી અથવા ઊભી તિરાડવાળી હોય છે. કરંજમાં ઘણા દ્વિતીય પાર્શ્વીય મૂળ સાથે ઊંડા અને જાડા મૂળ છે. તે ઘેરા લીલા પાંદડાઓનો વિશાળ ગોળાર્ધ તાજ બનાવે છે.
કરંજ પત્રથી શું ફાયદો થાય છે?
આ વૃક્ષ વિવિધ ઉપચારાત્મક ઉપયોગો છે, જેમાં અલ્સર વિરોધી, અતિસાર વિરોધી, એન્ટિપ્લાસ્મોડિયલ, બળતરા વિરોધી, એન્ટિ-વાયરલ, એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ, એન્ટિ-લાઈસ અને અન્યનો સમાવેશ થાય છે. કરંજના બીજમાં 27- 40% તેલ હોય છે.
કરંજના ફળથી શું ફાયદો થાય છે ?
કરંજનો વ્યાપકપણે કબજિયાતના સંચાલનમાં ઉપયોગ થાય છે કારણ કે તે આંતરડાની ગતિશીલતા સુધારવામાં મદદ કરે છે અને તેમાં રેચક ગુણ હોય છે. તેનો ઉપયોગ તેના તીક્ષ્ણ અને બળતરા વિરોધી ગુણધર્મોને કારણે થાંભલાઓ માટે પણ થઈ શકે છે.
દાંત સંબંધી સમસ્યા માટે કરંજ શું ઉપયોગી છે ?
દાંતમાં દુખાવો કે પાયોરિયા જેવી સમસ્યા હોય તો કરંજનું તેલ દાંત પર ઘસવાથી દાંતનો દુખાવો ઓછો થાય છે. આ ઉપરાંત કરંજાના ટાંકાવાળી દાતુન પાયોરિયા જેવી દાંતની સમસ્યામાં પણ સારી છે.
કરંજના વૃક્ષના પાનથી કોઈ આડઅસર થાય છે ?
કરંજાની ગરમ શક્તિને લીધે શરીર પર ફોલ્લીઓ પણ થઈ શકે છે, તેથી, ભલામણ કરવામાં આવે છે કે કાચા અને શુદ્ધ કરંજાના અર્કનો ઉપયોગ કરવાને બદલે, ઘટક સાથે બનાવેલા ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરવો વધુ સુરક્ષિત છે.
કરંજના વૃક્ષનું મહત્વ શું છે ?
સુગંધિત ફૂલો પરાગ અને અમૃતનો સ્ત્રોત છે જેમાંથી મધમાખીઓ ઘેરા મધનું ઉત્પાદન કરે છે. કરંજનું વૃક્ષ લાખ જંતુઓનું આયોજન કરે છે અને સુશોભન છોડ તરીકે તેનું મૂલ્ય છે. વૃક્ષના ઘણા ભાગોનો ઉપયોગ એથનો મેડિસીનમાં થાય છે.
શું કરંજના વૃક્ષમાંથી બનેલ પ્રવાહી સૌંદર્ય પ્રસાદન તરીકે ઉપયોગી છે ?
ચહેરાની સુંદરતા માટે તથા વાળની સુંદરતા તથા ઘાટ્ટા વાળ મેળવવા માટે કરંજના વૃક્ષની છાલમાંથી બનેલા તેલ અને લીકવીડ ચહેરાની ચમક વધારવા માટે ઉપયોગી છે.
કરંજના વૃક્ષની છાલમાંથી કંઈ કંઈ દવાઓ બને છે ?
* Dusta vrana – ( દુસ્તા વરાણા) – આ દવા લાંબા સમયથી લાગેલા ઘા ને રૂઝ આપવામાં સહાયક બને છે.
* Madhumeha – ( મધુમેહા ) – બ્લડ શુગર સંબંધિત સમસ્યા માટે ઉપયોગી છે.
* Twakaroga ( ત્વકા ) – ચામડી સંબંધિત રોગો માટે ઉપયોગી છે.
* Raktarsha ( રક્તર્ષા) – રક્તસ્ત્રાવ સંબંધિત સમસ્યા માટે ઉપયોગી છે.
કરંજના વૃક્ષમાં ક્યાં ક્યાં ઘટકો જોવા મળે છે ?
કરંજમાં “ઓલીક એસિડ” સૌથી વધુ માત્રામાં જોવા મળે છે અને ત્યારબાદ “સ્ટીયરીક” અને “પામીટીક એસિડ”ની નોંધપાત્ર માત્રા હોય છે. આ છોડમાં “હિરાગોનિક” અને “ઓક્ટાડેકેટ્રિએનોઈક એસિડ” પણ અલ્પ માત્રામાં હાજર હોય છે.
આમ અહીં આ એપિસોડમાં આપણે “કરંજ” વૃક્ષ વિશેની માહિતી મેળવી હવે પછીના એપિસોડમાં આપણે બીજા અન્ય વૃક્ષ વિશેની માહિતી મેળવીશું.
નોંધ – * ઉપરના ફકરામાં કરંજના વૃક્ષની છાલમાંથી બનતી દવાઓના નામ કૌંસમાં ગુજરાતીમાં લખ્યા છે. તેમાં ભૂલ હોય તો ક્ષમા કરશો.
* ઉપરોક્ત તમામ માહિતી સોશિયલ મીડિયા સ્ત્રોત પરથી લેવામાં આવી છે. આલેખન કરનાર કે વેબ ઓપરેટરના કાલ્પનિક વિચારો નથી.
સંકલન અને આલેખન – જય પંડ્યા
Tree karanj aushadhi use
#Tree #karanj #aushadhi #use
અમારી સાથે જોડાવા માટે…. 👇👇👇
Facebook page..
https://www.facebook.com/
Whatsapp Community Link…
https://chat.whatsapp.com/
Instagram…
https://instagram.com/
YouTube…
https://youtube.com/channel/
SAHAJ SAHITY PORTAL નવું અપડેટ મેળવવા માટે નીચેની લિંક પર જોડાઓ…, તમે જોડાયેલા હોવ તો અન્ય વાંચનપ્રિય વ્યક્તિ સુધી પહોંચાડો….
